Türkiye'deki Öğretmenlerin Durumu

Türkiye'deki Öğretmenlerin Durumu



OECD'nin
2009 yılı için hazırladığı rapora göre, Türkiye'deki öğretmenler, diğer
Avrupa ülkelerindeki meslektaşlarına göre daha fazla çalışıyor.
OECD'nin ''2009 Bir Bakışta Eğitim Raporu''nda, öğretmenlerin çalışma
saatlerine, öğretmen başına düşen öğrenci sayısina,
maaşlarına ilişkin veriler yer alıyor.

Buna göre, OECD üyesi
ülkelerden seçilen 11 ülke arasında yıllık toplam en yüksek çalışma
saatlerine sahip ülkeler arasında Türkiye ve Macaristan bulunuyor.
Zorunlu çalışma saati ortalamasının 1652 olduğu OECD üye ülkeler
arasında Türkiye'de bu saat 1832'ye çıkıyor. Çalışma saatleri
İskoçya'da 1365, İspanya'da 1425 ve Portekiz'de ise 1432.

''Çalışma
saati'' kavramı, bir yıl boyunca girilen toplam dersin süresine
velilerle görüşme, sınavlar için hazırlık yapılması, ders hazırlığı,
sınav kağıtlarının hazırlanması ve okunması, öğrencilere danışmanlık,
okulla ilgili genel görevler ve personel toplantısı gibi faaliyetlerin
eklenmesiyle hesaplanıyor. Rapora göre, Almanya ve Hollanda'da
öğretmenler 35 bin ile 70 bin dolar arasında değişen ücretler alıyor.
Türkiye'de ilköğretime veya liseye yeni başlamış bir öğretmen yılda
toplam 14 bin 63 dolar, en üst derece öğretmen 17 bin 515 dolar
alırken, bu ücretler OECD ortalamasında 28 bin dolar ile 54 bin dolar
arasında değişiyor.

Raporda öğretmenlerin göreve başladıkları
tarihten görevde en üst kademeye ulaştıkları tarihe kadar maaşlarında
yaşanan artış oranlarına da yer veriliyor. Buna göre, ilköğretimde bir
öğretmenin göreve başlayıp meslekte en üst kademeye ulaştığında
başlangıçtaki maaşına göre artış Almanya'da yüzde 33, İrlanda'da yüzde
88, Portekiz'de yüzde 157, OECD ortalamasında yüzde 71 iken, Türkiye'de
ise bu oran yüzde 25.

MEB'İN VERİLERİ

Milli Eğitim
Bakanlığının 2008-2009 eğitim-öğretim yılı verilerinden yaptığı
derlemelere göre, okul öncesinde ve ilköğretimde kadın öğretmenler
çoğunlukta iken, ortaöğretimde, genel liselerde ve mesleki ve teknik
eğitim liselerinde ise erkek öğretmenler çoğunlukta yer alıyor.

Okulöncesi
eğitimde bin 644'ü erkek, 27 bin 698'i kadın toplam 29 bin 342 öğretmen
görev yapıyor. Bu öğretmenlerin, 28 bin 8487i kadrolu, 494'ü sözleşmeli
olarak çalışıyor. Ayrıca okul öncesi eğitimde 18 bin 291 usta öğretici
de bulunuyor.

İlköğretimde 224 bin 644'ü erkek, 228 bin 674'ü
kadın toplam 453 bin 318 öğretmen çalışıyor. Bu öğretmenlerin 419 bin
340'ı kadrolu, 33 bin 978'i ise sözleşmeli orak görev yapıyor. Erkek
öğretmenlerin 217 bin 429'u devlette, 7 bin 215'i özel okullarda, kadın
öğretmenlerin 211 bini devlette, 17 bin 647'ü ise özel okullarda
bulunuyor.

Ortaöğretimde 115 bin 30'u erkek, 81 bin 683'ü kadın
toplam 196 bin 713 öğretmen görev yapıyor. Ortaöğretimdeki
öğretmenlerin ise 193 bin 255 kadrolu, 3 bin 458'i sözleşmeli. Genel
liselerde ise 61 bin 801'i erkek, 45 bin 988'i kadın toplam 107 bin 789
öğretmen çalışıyor. Öğretmenlerin 106 bin 138'i kadrolu, 1651'i
sözleşmeli kadrosunda yer alıyor. Devlet okullarında 54 bin 800 erkek,
38 bin 273 kadın toplam 93 bin 73, özel okullarda 7 bin 1 erkek, 7 bin
715 kadın toplam 14 bin 716 öğretmen çalışıyor.

Mesleki ve
teknik liselerde ise 53 bin 229 erkek, 35 bin 695 kadın toplam 88 bin
924 öğretmen bulunuyor. Bu öğretmenlerin ise 87 bin 117'si kadrolu
iken, 1807'si de sözleşmeli olarak görev yapıyor.

2010 Yılı
Programı'nda yer verilen bilgilere göre, 2008-2009 yılları arasında
ilköğretimde derslik başına 32, öğretmen başına 23 öğrenci,
ortaöğretimde derslik başına 31, öğretmen başına 17 öğrenci düşerken,
genel lisede derslik başına 29, öğretmen başına 18, mesleki ve teknik
eğitimde ise derslik başına 33, öğretmen başına 16 öğrenci düşüyor.

ÜNİVERSİTELERDE DURUM

2008-2009
akademik yılı verilerine göre üniversitelerde 40 bin 861'i kadın, 59
bin 643'ü erkek toplam 100 bin 504 öğretim elemanı görev yapıyor.

Fakültelere
göre bakıldığında en fazla öğretim elemanı tıp fakültelerinde görev
alıyor. Tıp fakültelerinde 22 bin 903 öğretim elemanı çalışırken, diş
hekimliğinde bin 355, eczacılıkta 747, edebiyatta 834, fen-edebiyatta 8
bin 497, eğitim bilimlerinde 104, teknik eğitimde 903, hukukta bin 192,
ilahiyatta bin 89, mimarlıkta 957 veterinerlikte bin 272, iktisadi ve
idari bilimlerde 4 bin 642, mühendislikte 5 bin 713 öğretim elemanı
görev yapıyor.

2010 yılı Programı'na göre yükseköğretimde
öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısı Türkiye'de 18, OECD
ortalamasında 15, AB-19 ortalamasında ise 16 olarak belirlendi.